Ahmed-i Hâni, Mem û Zîn adlı eserinde, Emir Zeynettin'in güzellikleriyle dillere destan olan Zin ve Sti adlı iki kız kardeşinin Mem ve Tajdin ismindeki iki gençle olan aşklarını şiir şeklinde anlatır. Eser, aynı adla sinemaya da uyarlanmıştır.
Eserleri [değiştir]
- Nûbehara Biçûkan (Küçüklerin İlkbaharı), Arapça-Kürtçe manzum sözlük
- Eqîdeya Îmanê (İman Akidesi)
- Eqîdeya Îslamê (İslâm Akidesi)
- Şiir Divanı
- Mem û Zîn (Mem ve Zin)
- Fî Beyannî Erkanî Îslam (İslam Erkanının Beyanı)
Türbesi [değiştir]
Ahmed-i Hani Türbesi Ağrı'da; Doğubayazıt'a 8 km mesafede, İshak Paşa Sarayının üst kısmındadır. Türbenin yanında sonradan bir de cami yapılmıştır. Bölgede en çok ziyaret edilen türbedir. Tüm Kürt coğrafyası ve dünyanın değişik bölgelerinden gelenler Ahmed-i Xani Türbesini ve çevresini ziyaret etmektedirler. Türbesi Osmanlıya bağlılığından dolayı, osmanlı imparatorluğu tarafından yaptırılmıştır.ÎŞweyek da me seher wê periya horî siriŞt
Şefeqê berq û cemalê dil û can suht û periŞt
(beriŞt)
Me nizanî ku melek yane beŞer yane çi bû
(ya perî bû)
Yedê beyda wekî Mûsayê li qetlê vedimiŞt
Ke’betullaha cemalê me dikir çîne tewaf
Xeyberî hatine min xal û xet çember û qiŞt
Ilmê esma me jiber kir di debistanê sifat
Talibê Zatê me, lew min Şemirand baxê BihiŞt
Ademê kamil ezim, bûyî me mescûdê melek
Muddeî ger nebitin secde bi min ha serê xiŞt
Xaniya dê hebitin bê huneran laf û guzaf
Aferîn ber te! Ku ev Şîwe ji bo kes te nehiŞt
Şefeqê berq û cemalê dil û can suht û periŞt
(beriŞt)
Me nizanî ku melek yane beŞer yane çi bû
(ya perî bû)
Yedê beyda wekî Mûsayê li qetlê vedimiŞt
Ke’betullaha cemalê me dikir çîne tewaf
Xeyberî hatine min xal û xet çember û qiŞt
Ilmê esma me jiber kir di debistanê sifat
Talibê Zatê me, lew min Şemirand baxê BihiŞt
Ademê kamil ezim, bûyî me mescûdê melek
Muddeî ger nebitin secde bi min ha serê xiŞt
Xaniya dê hebitin bê huneran laf û guzaf
Aferîn ber te! Ku ev Şîwe ji bo kes te nehiŞt
Ehmedê Xanî
Da zenn ne birîn ku em xemûŞîn
Em beste dehan û dil xurûŞîn
Genca me di dil, guher tijîne
Her çendî îyan xezef firoŞîn
Şahîn û bi xef, bi libsî dîba
Zahir ji xwe em pelasî poŞîn
Mucmer sifete me cism û can, ûd
Dil ateŞe, daîma bi coŞîn
Meyxane bihiste, Hûre Saqî
Kewser Mey e, lew Me bade noŞîn
Bê hûdene lafê lew ku Xanî
Dunya kirr û axîret firoŞî
Em beste dehan û dil xurûŞîn
Genca me di dil, guher tijîne
Her çendî îyan xezef firoŞîn
Şahîn û bi xef, bi libsî dîba
Zahir ji xwe em pelasî poŞîn
Mucmer sifete me cism û can, ûd
Dil ateŞe, daîma bi coŞîn
Meyxane bihiste, Hûre Saqî
Kewser Mey e, lew Me bade noŞîn
Bê hûdene lafê lew ku Xanî
Dunya kirr û axîret firoŞî
Ehmedê Xanî
Da zenn ne birîn ku em xemûŞîn
Em beste dehan û dil xurûŞîn
Genca me di dil, guher tijîne
Her çendî îyan xezef firoŞîn
Şahîn û bi xef, bi libsî dîba
Zahir ji xwe em pelasî poŞîn
Mucmer sifete me cism û can, ûd
Dil ateŞe, daîma bi coŞîn
Meyxane bihiste, Hûre Saqî
Kewser Mey e, lew Me bade noŞîn
Bê hûdene lafê lew ku Xanî
Dunya kirr û axîret firoŞî
Em beste dehan û dil xurûŞîn
Genca me di dil, guher tijîne
Her çendî îyan xezef firoŞîn
Şahîn û bi xef, bi libsî dîba
Zahir ji xwe em pelasî poŞîn
Mucmer sifete me cism û can, ûd
Dil ateŞe, daîma bi coŞîn
Meyxane bihiste, Hûre Saqî
Kewser Mey e, lew Me bade noŞîn
Bê hûdene lafê lew ku Xanî
Dunya kirr û axîret firoŞî
Ehmedê Xanî
Dila! Qet nîne meh‘bûbek, ji te cuz’ek nebit lalî
Dilarama! Ne mec’zûbek heye, sirra te jê xalî
Eger sirra di qelban e, weger Nûra di wechan e
Bi min yek reng û yek ta ne, di gel yek bûn li wî alî
Ji xeybê ew bi yek hatin, hemî cotin ne tek hatin
Wekî çavêt belek hatin, bi hev ket Şahî û te’lî
Eger çist e eger Nûr e, eger nêzîk eger dûr e
Birîna aŞiqan kûre, ji ser tîra kurrê Zalî
Ji ser tîra mucewher bû, çi awir bû, çi xencer bû
Ji bo min ra muqedder bû, dema puf kirne selsalî
Weger selsal û fennar im, tijî nûrim tijî narim
Di batin Şubhê xunkarim, bi zahir ketme vî Şalî
Bi zahir Şalê xweh zîba, gellek etles gellek dîba
Gellek sîm û gellek Şîba, me havêtin, cîger nalî
Cîger nalî me havêtin, hemî yek yek hilavêtin
Gello kî bit ku navêt in, hebînek çar û deh salî
Meger hermin divê dîlber, du sed îlman bikim ezber
Ji xilxalan dibit ebter, Mela meqsûde xilxalî
Mela meqsûdê min xal e, ne mulk û menzel û mal ê
Ne îlm ê qal e, Ê hal e, me hasil kir bi ebdalî
Me hasil kir bi xêzanî, bi muŞtaqî, bi heyranî
Wekî genca di wêranî, me peyda kir bi remmalî
Bi remmalî me peyda kir, dilê xemgîn me pê Şa kir
Neqîyyîl-xed û îbra kir, wekî zêrra du sed salî
Neqîyyul-xed tilaya nin, berat û emr û ferman in
Bi tuxra û bi nîŞan in, di dest uŞŞaqê delalî
Dilarama! Ne mec’zûbek heye, sirra te jê xalî
Eger sirra di qelban e, weger Nûra di wechan e
Bi min yek reng û yek ta ne, di gel yek bûn li wî alî
Ji xeybê ew bi yek hatin, hemî cotin ne tek hatin
Wekî çavêt belek hatin, bi hev ket Şahî û te’lî
Eger çist e eger Nûr e, eger nêzîk eger dûr e
Birîna aŞiqan kûre, ji ser tîra kurrê Zalî
Ji ser tîra mucewher bû, çi awir bû, çi xencer bû
Ji bo min ra muqedder bû, dema puf kirne selsalî
Weger selsal û fennar im, tijî nûrim tijî narim
Di batin Şubhê xunkarim, bi zahir ketme vî Şalî
Bi zahir Şalê xweh zîba, gellek etles gellek dîba
Gellek sîm û gellek Şîba, me havêtin, cîger nalî
Cîger nalî me havêtin, hemî yek yek hilavêtin
Gello kî bit ku navêt in, hebînek çar û deh salî
Meger hermin divê dîlber, du sed îlman bikim ezber
Ji xilxalan dibit ebter, Mela meqsûde xilxalî
Mela meqsûdê min xal e, ne mulk û menzel û mal ê
Ne îlm ê qal e, Ê hal e, me hasil kir bi ebdalî
Me hasil kir bi xêzanî, bi muŞtaqî, bi heyranî
Wekî genca di wêranî, me peyda kir bi remmalî
Bi remmalî me peyda kir, dilê xemgîn me pê Şa kir
Neqîyyîl-xed û îbra kir, wekî zêrra du sed salî
Neqîyyul-xed tilaya nin, berat û emr û ferman in
Bi tuxra û bi nîŞan in, di dest uŞŞaqê delalî
Ehmedê Xanî
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)